Μείζον θέμα αναδεικνύεται για το Σύμπλεγμα Εξάπολις (Κοινότητες Κοκκινοτριμιθιάς, Παλαιομετόχου, Μενοίκου, Μάμμαρι, Δένειας, Αγίων Τριμιθιάς) το θέμα των αδέσποτων σκύλων και η επιβεβλημένη αναμενόμενη στήριξη από το κράτος. Ειδικότερα μετά και το τελευταίο συμβάν με τους σκύλους που μεταφέρθηκαν από το Μένοικο σε χώρο στους Αγίους Τριμιθιάς για το οποίο, οι Κοινοτάρχες θεωρούν ότι αδικήθηκαν από την τροπή που πήραν τα γεγονότα. Την ίδια ώρα, φαίνεται πως οι αγέλες αδέσποτων σκύλων αποτελούν μάστιγα για την πλειοψηφία των εν λόγω κοινοτήτων, καθώς, οι σκύλοι συρρέουν λόγω εκτεταμένης κτηνοτροφίας και ύπαρξης σφαγείων.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Τάττης
Το θέμα τέθηκε στην Συνεδρία του Συμπλέγματος την Τετάρτη 5 Μαρτίου, όταν, μετά από ενημέρωση που έλαβε το σώμα από τον Κοινοτάρχη Μενοίκου Ανδρέα Καλογήρου και από τον Κοινοτάρχη Αγίων Τριμιθιάς Σάββα Τριμιθιώτη, ειπώθηκε από όλους πως υπάρχει ανάγκη για ένα καλά δομημένο και εγκεκριμένο καταφύγιο ζώων, το οποίο θα εξυπηρετεί αριθμό κοινοτήτων και συμπλεγμάτων. Μάλιστα, φάνηκε πως το πρόβλημα είναι και οικονομικό, καθώς, σύμφωνα με τους Κοινοτάρχες, ενώ αποφασίστηκε με την μεταρρύθμιση να επιλαμβάνεται των αδέσποτων το Σύμπλεγμα, εντούτοις, δεν υπάρχει ανάλογο κονδύλι για τη φύλαξη και περίθαλψη των εν λόγω σκύλων, εντοπίζοντας ουσιαστικά ένα νομοθετικό και εκτελεστικό κενό. Ενδεικτικά, όπως αναφέρθηκε, για κάθε σκύλο που εντοπίζεται και περιθάλπεται το κόστος για την κοινότητα είναι τουλάχιστον 200 ευρώ, αφού χρειάζονται κάποια πάγια έξοδα, όπως ιατρικές εξετάσεις, οι απαραίτητες αναλύσεις και έξοδα τροφών ή φαρμάκων.
Την ίδια ώρα, το καταφύγιο σκύλων στο αεροδρόμιο Λευκωσίας δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τους αδέσποτους σκύλους της περιοχής, αφού σύμφωνα και με την Επίτροπο Περιβάλλοντος Αντωνία Θεοδoσίου με την οποία επικοινώνησε η Εφημερίδα Δυτικής Λευκωσίας – West Nicosia News, εξυπηρετεί μόνο για τους έξι Δήμους της πρωτεύουσας. Μάλιστα, οι Κοινοτάρχες ανέφεραν πως η επίλυση του προσφάτου περιστατικού με την υιοθεσία των σκύλων δεν έφερε το τέλος, αφού εξακολουθούν να υπάρχουν αγέλες, κυρίως σε Μένοικο, Κοκκινοτριμιθιά και Μάμμαρι.
Ξεκάθαρος ο νόμος για τα καταφύγια
Σε ερώτηση της εφημερίδας μας στην Επίτροπο Περιβάλλοντος, η κ. Θεοδoσίου ανέφερε ότι «κάθε αρχή Τοπικής Αυτοδιοίκησης σύμφωνα με τον Περί Σκύλων Νόμο, υποχρεούνται να έχει χώρους – έστω και περιορισμένου αριθμού – για την προσωρινή φύλαξη αδέσποτων / εγκαταλειμμένων σκυλιών. Με βάση την εν λόγω νομοθεσία, οι σκύλοι οι οποίοι κυκλοφορούν αδέσποτοι, όταν συλλαμβάνονται από την αρμόδια Τοπική Αρχή, φυλάγονται σε χώρους προσωρινής φύλαξης και τυγχάνουν φροντίδας για 15 μέρες. Κατά τη διάρκεια αυτή καταβάλλονται προσπάθειες για ανεύρεση του πιθανού κάτοχου του σκύλου.
Ακολούθως και μετά την παρέλευση 15 ημερών και τη μη ανεύρεση του ιδιοκτήτη, η υφιστάμενη νομοθεσία δίνει δυο επιλογές, η μια αναφέρει ότι δύναται να γίνει ευθανασία στο ζώο ή αυτό να ανατεθεί σε υιοθεσία σε ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Σημειώνεται ότι αναμένεται σύντομα η τροποποίηση του περί Σκύλων Νόμου από τη Βουλή. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόταση που κατατέθηκε από το Γραφείο μας είναι να απαλειφθεί η δυνατότητα της ευθανασίας, με εξαίρεση βαριά άρρωστους ή/και επικίνδυνους σκύλους.
Διευκρίνισε δε πως «ορισμένοι φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης διαθέτουν 21 χώρους προσωρινής φύλαξης σκύλων συνήθως πολύ περιορισμένης δυναμικότητας», οι οποίοι δεν είναι αδειοδοτημένοι, «δηλαδή, δεν έχει πολεοδομική άδεια, άδεια οικοδομής και ούτε άδεια λειτουργίας από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Υπάρχουν και περίπου 23 καταφύγια σκύλων από φιλοζωικές, επίσης χωρίς αδειοδότηση.
Κονδύλι 1,500,000 ευρώ για δημιουργία 6 καταφυγίων Παγκύπρια
Σε συμπληρωματικό ερώτημα, αν υπάρχουν δυνατότητες και προοπτικές για γρήγορη αδειοδότηση καταφυγίων για Συμπλέγματα Κοινοτήτων στη Λευκωσία, ιδιαίτερα στο Σύμπλεγμα Εξάπολις που αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα, η κ. Θεοδoσίου είπε ότι «οι Δήμοι και οι Κοινότητες θα πρέπει άμεσα να προχωρήσουν στη κατασκευή και λειτουργία περιφερειακών υποστατικών προσωρινής φύλαξης αδέσποτων/εγκαταλειμμένων σκύλων των οποίων η διαχείριση μπορεί να γίνει σε συνεργασία με φιλοζωικές οργανώσεις και εθελοντές».
Σε σχέση με τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί και αν υπάρχει σχετικό κονδύλι, απάντησε ότι Έχει εξαγγελθεί από την Κυβέρνηση κονδύλι ύψους 1.500.000 Ευρώ ως Σχέδιο Ενίσχυσης των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία έξι κατάλληλων περιφερειακών υποστατικών για προσωρινή φύλαξη αδέσποτων/εγκαταλειμμένων σκύλων, ένα σε κάθε επαρχία της ελεύθερης Κύπρου και δυο στην Επαρχία Λευκωσίας. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να συμπράξουν τουλάχιστον 5 Δήμοι, ή 10 Κοινότητες ή το σύνολο των τοπικών Αρχών μιας επαρχίας. Τα εν λόγω υποστατικά θα αποτελούν πρότυπο ως προς τη λειτουργία και την υποδομή τους».
«Το Γραφείο μου, ιδιαίτερα μετά τις 24/10/24 οπόταν και διευρύνθηκαν τα καθήκοντά μου με την συμπερίληψη και της Ευημερίας των Ζώων, προσπαθεί να υποβοηθήσει τις ενέργειες που γίνονται για τη δημιουργία τέτοιων περιφερειακών υποστατικών, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τον συντονισμό και την υποβοήθηση των ΑΤΑ για την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης τους. Πραγματοποιούμε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με Δημάρχους / Κοινοτάρχες όλων των Επαρχιών για σκοπούς την αξιοποίησης και του σχετικού κονδυλίου που υπάρχει στον προϋπολογισμό του ΥΓΑΑΠ για την οικονομική τους ενίσχυση και το οποίο λήγει το 2029», διευκρίνισε.
Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί περιγράφεται στο Σχέδιο Ενίσχυσης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για Δημιουργία Περιφερειακών Υποστατικών Προσωρινής φύλαξης Αδέσποτων Σκύλων όπως αυτό εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο με τις Αποφάσεις με αρ. 92.527 και ημερομηνίας 26/01/22 και αρ. 95.714 και ημερομηνίας 20/12/23. Στο εν λόγω Σχέδιο, αναφέρονται μεταξύ άλλων οι Όροι και οι Προϋποθέσεις Επιλεξιμότητας, η Διαδικασία Υποβολής των Αιτήσεων και αντίγραφο της Αίτησης Συμμετοχής.
Η αδειοδότηση τους γίνεται κατόπιν σχετικών ελέγχων από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες σύμφωνα με τους Κανονισμούς ΚΔΠ 359/2019 και Κ.Δ.Π 482/2022 για τη Διασφάλιση της Ευημερίας των Σκύλων και Γάτων σε Εκτροφεία, Ξενοδοχεία, Καταφύγια και Υποστατικά Προσωρινής Φύλαξης στους οποίους καθορίζονται συγκεκριμένες πρόνοιες που πρέπει να εφαρμόζονται σχετικά με τους χώρους παραμονής, τη διαχείριση των ζώων και την εξασφάλιση σχετικού πιστοποιητικού.
Δύο στην Επαρχία Λευκωσίας – Υπάρχει περιθώριο για ακόμη ένα στην περιοχή ημιορεινής και ορεινής Λευκωσίας
Στο ερώτημα αν θα ήταν μια καλή λύση ο χώρος προσωρινής φύλαξης στους Αγίους Τριμιθιάς, ως τοποθεσία, η κ. Θεοδωσίου είπε ότι «αυτό θα πρέπει να συμφωνηθεί μεταξύ των Κοινοτήτων που θα συμπράξουν και το υποστατικό να ανεγερθεί νόμιμα σε τεμάχιο γης που να ανήκει ή να είναι εκμισθωμένο με μακράς διάρκειας σύμβαση σε αρχή Τοπικής Αυτοδιοίκησης που μετέχει στη συνεργασία/σύμπραξη».
Πρόσθεσε ότι «στο Σχέδιο Ενίσχυσης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για Δημιουργία Περιφερειακών Υποστατικών Προσωρινής φύλαξης Αδέσποτων Σκύλων, γίνεται αναφορά για δημιουργία πέντε περιφερειακών υποστατικών στις επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου και ενός περιφερειακού υποστατικού στην περιοχή ημιορεινής και ορεινής Λευκωσίας. Ήδη κατόπιν συνάντησης που είχαμε στο Γραφείο μου με εκπροσώπους των Δήμων Στροβόλου και Λευκωσίας, κρατικές υπηρεσίες και άλλους φορείς, συμβάλαμε στην ενίσχυση και επιτάχυνση των διαδικασιών που γίνονται εκ μέρους των Δήμων: Λευκωσίας, (Δημοτικό Διαμέρισμα: Λευκωσίας, Αγίου Δομετίου, Έγκωμης, Αγλαντζιάς), Λακατάμειας (Δημοτικό Διαμέρισμα: Λακατάμειας, Τσερίου, Συνοικισμού Ανθούπολης) και Στροβόλου για τη δημιουργία Περιφερειακού Υποστατικού Προσωρινής φύλαξης Αδέσποτων Σκύλων, αναβαθμίζοντας σε Α΄ Φάση και επεκτείνοντας σε Β’ Φάση υφιστάμενο καταφύγιο στο Παλιομέτοχο (σ.σ. περιοχή αεροδρομίου). Το συγκεκριμένο υποστατικό θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των πιο πάνω Δήμων και Δημοτικών Διαμερισμάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η επαρχία Λευκωσίας είναι Επαρχία, μεγαλύτερη από τις υπόλοιπες επαρχίες, υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα καταφύγιο που να εξυπηρετεί τις ανάγκες των Κοινοτήτων Λευκωσίας που δεν θα μετέχουν στο πιο πάνω καταφύγιο των Δήμων, με τη συμμετοχή και των Κοινοτήτων Κοκκινοτριμιθιάς, Αγίων Τριμιθιάς, Δένειας, Μάμμαρη, Μένοικο και Παλιομέτοχο. Στους κανονισμούς της κρατικής ενίσχυσης αναφέρεται η σύμπραξη τουλάχιστον 10 κοινοτικών Αρχών».
Δύσκολη η επιπλεόν ενίσχυση – Καλεί για εκστρατεία έκδοσης αδειών κατοχής σκύλων για ενίσχυση εσόδων η Επίτροπος
Τέλος, σε σχέση με το αίτημα των Κοινοταρχών για επιπρόσθετο κονδύλι για φύλαξη και περίθαλψη σκύλων, είπε πως «αρχικά χρειάζεται οι Δήμοι και οι Κοινότητες να επωφεληθούν της Κρατικής Χορηγίας ύψους 250.000 για τη δημιουργία τέτοιων χώρων προσωρινής φύλαξης αδέσποτων σκύλων, η οποία λήγει το 2029. Όσον αφορά το θέμα του επιπρόσθετου κονδυλίου για τη φύλαξη και περίθαλψη των σκύλων, το οποίο απασχολεί τους Δήμους όσο και τις Κοινότητες θα χρειαστεί οι Τοπικές Αρχές να εφαρμόσουν άμεσα και αποτελεσματικά τη νομοθεσία για τους σκύλους η οποία ισχύει από το 2002, όπως για [παράδειγμα τη διενέργεια εκστρατειών έκδοσης βεβαιώσεων κατοχής].
Με τη ψήφιση του νέου τροποποιημένου Περί Σκύλων Νόμου, θα πρέπει οι Δήμοι και οι Κοινότητες να διενεργήσουν εκστρατείες από πόρτα σε πόρτα για έλεγχο της εφαρμογής της νομοθεσίας και τη παραδειγματική τιμωρία όσων την παραβιάζουν με την επιβολή αυστηρών και αποτρεπτικών ποινών. Τα ετήσια έσοδα από την έκδοση αδειών κατοχής σκύλων και από την επιβολή των αυστηρών εξωδίκων όσων παραβιάζουν την νομοθεσία, θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για τη συντήρηση και λειτουργία των υποστατικών αυτών.