Ρεπορτάζ: Γιώργος Τάττης
Αποδεκατίζεται σταδιακά η Μαραθάσα, με την προσεκτική μελέτη των αριθμών να έπρεπε να έχει ήδη κρούσει των κώδωνα του κινδύνου στους κυβερνώντες, καθώς φαίνεται ότι τίποτα από ότι έχει γίνει μέχρι τώρα δεν έχει κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Την ίδια ώρα, οι όποιες τουριστικές αναπτύξεις, παρά το ότι προσφέρουν κάποιες θέσεις εργασίας δεν αντανακλούν και σε αύξηση πληθυσμού σε ότι αφορά έναν εγχώριο πληθυσμό που επιστρέφει ή μετοικεί μόνιμα προς τις ορεινές αυτές κοινότητες, αλλά σε ένα μικρό αριθμό εργαζομένων από τρίτες χώρες.
Μάλιστα, στην περιοχή της Μαραθάσας το μοτίβο είναι πιο ξεκάθαρο και έχει μια σχεδόν οριζόντια εφαρμογή σε όλες τις κοινότητες, σε αντίθεση με την περιοχή της Μόρφου, όπου ένας μικρός αριθμός χωριών (κυρίως το Ακάκι) κατάφεραν να ξεφύγουν από τη μάστιγα της αστυφιλίας, αυξάνοντας ουσιωδώς, κλιμακωτά και σημαντικά τον πληθυσμό τους. Στην περίπτωση της Μαραθάσας, όλες οι κοινότητες έχουν χάσει με σχεδόν παρόμοιο πτωτικό ρυθμό σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού τους από το 1992 μέχρι και την τελευταία απογραφή του 2021. Μοναδική εξαίρεση το ότι τα χωριά Πεδουλάς και Τσακκίστρα έχουν καταφέρει ουσιαστικά να συγκρατήσουν τον πληθυσμό τους σε σχέση μόνο με το 2011, καθώς κατά τις δύο προηγούμενες απογραφές που διεξήχθησαν τον 2001 και το 1992, είχαν επίσης σημαντικές απώλειες.
Στη μεγάλη εικόνα έχουν μείωση, ανεπαίσθητη αύξηση τα τελευταία 10 χρόνια
Όπως φαίνεται από τη στατιστική ανάλυση και τα διαγράμματα, Πεδουλάς και Τσακκίστρα είχαν μια σχεδόν ανεπαίσθητη αύξηση κατά την απογραφή του 2021, σε σχέση με το 2011. Ο πρώτος κατάφερε να έχει 138 κατοίκους αντί 132 που υπήρχαν το 2011, δηλαδή 6 άτομα διαφορά. Ενώ, η Τσακκίστρα καταγράφει μόλις 1 άτομο διαφορά, από 79 οι κάτοικοί της έγιναν 80. Σε κάθε περίπτωση, η μεγάλη εικόνα παραμένει η ίδια με των άλλων κοινοτήτων, αφού ο Πεδουλάς σε σχέση με το 1992 καταγράφει μείωση της τάξης του 53% και η Τσακίστρα μείωση στο 31%.
Η Εφημερίδα Δυτικής Λευκωσίας – westnicosianews επικοινώνησε με τον νέο Κοινοτάρχη Πεδουλά Κώστα Αγαθαγγέλου, ο οποίος δήλωσε πως «ο λόγος που συγκρατείται αυτός ο πληθυσμός είναι οι επιχειρήσεις που υπάρχουν, κυρίως εστιατόρια, ξενοδοχεία και οικοδομικές εργασίες». Πρόσθεσε επίσης πως και το ίδιο το Κοινοτικό Συμβούλιο προσπαθεί να βρει εργασίες σε νεαρά ζευγάρια, ενώ επιδιώκεται να δίδονται οι εργασίες που αφορούν την κοινότητα σε νέους και ντόπιους κατοίκους. «Ευελπιστούμε παράλληλα ότι όσοι έφυγαν και πλέον βγαίνουν σε σύνταξη, να επιστρέψουν στη κοινότητά τους», κατέληξε.
Τέλος, είπε πως «χρειάζεται το κράτος να κατανοήσει πως για να αναβιώσει η ύπαιθρος θα πρέπει να γίνουν δραστικές ενέργειες. Υπάρχουν οι υποδομές και οι εγκαταστάσεις, χρειάζεται να μεταφερθούν παρατήματα, ερευνητικά κέντρα, ακαδημαϊκά ιδρύματα στην περιοχή». Ο ίδιος όπως διευκρίνισε ανέλαβε μόλις πρόσφατα και θα επιδιώξει σταδιακά ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση.
Συμπερασματικά, όλες οι κοινότητες έχουν μεγάλες μειώσεις πληθυσμού, ενώ η μείωση μπορεί να οδηγήσει σε δύο κατηγοριοποίησεις ως προς τον ρυθμό που ακολουθεί. Υπάρχουν χωριά που έχασαν περίπου τα 2/3 του πληθυσμού τους και χωριά που έχασαν περίπου το 1/3. Εξαίρεση και πάλι ο Πεδουλάς, ο οποίος έχασε το 1/2 του πληθυσμού του.
Που καταγράφεται το μεγαλύτερο πρόβλημα
Τις μεγαλύτερες απώλειες καταγράφουν κατά φθίνουσα σειρά τα χωριά Μηλικούρι (-85%), Γερακιές (-70%), και Μουτουλλάς (-69%) μαζί με τον Κάμπο (-69%). Τα δύο τελευταία χωριά ήταν τα δύο μεγαλύτερα χωριά της περιοχής (401 και 557 κάτοικους αντίστοιχα), ωστόσο, έχουν χάσει την πρωτοκαθεδρία από τον Καλοπαναγιώτη, με τον Κάμπο να έρχεται πλέον δεύτερος, ενώ στη τρίτη θέση είναι ο Οίκος, ακολουθεί ο Πεδουλάς και μετέπειτα ο Μουτουλλάς. Με αυτό τον ρυθμό πάντως το Μηλικούρι, οδηγείται σύντομα προς ολοκληρωτική αποψίλωση.
Το γκρουπ της μικρότερης συγκριτικά μείωσης
Μπορεί η μείωση σε αυτό το γκρουπ χωριών να είναι μικρότερη, αλλά αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως το πρόβλημα δεν υφίσταται. Το εύρος της μείωσης, σύμφωνα με αναλυτές, μπαίνει στην κατηγορία της μη αναστρέψιμης κατάστασης, εκτός κι αν συμβεί μια σημαντική τομή. Ο Καλοπαναγιώτης σημειώνει μείωση -39%, ο Οίκος -35% και η Τσακκίστρα -31%. Αξίζει να ειπωθεί πως τα πρώτα δύο χωριά είναι αυτά που είναι εγγύτερα στους κεντρικούς και ευθυτενείς δρόμους, δηλαδή, που οι κάτοικοί τους δεν έχουν να διανύσουν ένα επιπρόσθετο οδικό δίκτυο με αρκετές στροφές.
Ο Κοινοτάρχης Καλοπαναγιώτη Λάμπρος Λάμπρου δήλωσε στην Εφημερίδα Δυτικής Λευκωσίας – westnicosianews πως γίνεται προσπάθεια να διατηρηθούμε σε ένα σταθερό επίπεδο και σε ένα βαθμό αυτό επιτυγχάνεται. «Συνέχεια είμαστε σε εγρήγορση για αναπτυξιακά έργα, κυρίως για βελτίωση των υποδομών της κοινότητας, δημιουργία πάρκινγκ που είναι κάτι που μας ταλανίζει. Επίσης, προγραμματίζεται η ανάπλαση των ιαματικών πηγών, καθώς και ενός νέου πάρκου, τα οποία θα αναζωογονήσουν την παραποτάμια περιοχή».
Στα αρνητικά όπως ανέφερε είναι το γεγονός πως «θέσεις και ζήτηση εργασίας υπάρχει, αλλά δεν υπάρχει κόσμος να δουλέψει, με αποτέλεσμα όλοι να καταφεύγουν σε ξένο προσωπικό».