Ο Κύπριος λόγιος Κωνσταντίνος Γιαγκουλλής, ο οποίος έχει καταγωγή από τον Γερόλακκο (όπως και ο δημοσιογράφος Μιχάλης Μιχαήλ), συμμετέχει στο δημόσιο διάλογο που πυροδότησε ο συγχωριανός του δημοσιογράφος για το θάνατο του Γρηγόρη Αυξεντίου, με τρεις αναρτήσεις.
Σημειώνεται ότι ο κ. Γιαγκουλλής είναι πολυγραφότατος συγγραφέας και ερευνητής, ενώ μεταξύ άλλων, υπήρξε Επιθεωρητής και Διευθυντής Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, Καθηγητής στην Παιδαγωγική Ακαδημία, καθώς και Διευθυντής του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου.
Μέσα από αυτές τις αναρτήσεις, οι οποίες είναι από πηγές σε εφημερίδες και πολιτικά πρόσωπα της εποχής, αλλά και άλλες αναλύσεις, ο κ. Γιαγκουλλής ουσιαστικά επικρίνει την προσπάθεια υπονόμευσης της θυσίας του ήρωα της ΕΟΚΑ.
Α)
«Σε σχόλιόν του ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Λευκωσίας, εχαρακτήρισεν την αυτοθυσίαν του Αυξεντίου ως πράξιν απελπισίας• τούτο προεκάλεσε την αγανάκτησιν όχι μόνον των Ελλήνων, αλλά και πολλών Βρεττανών».
Κοιτάξτε πού έπεσα πρωί πρωί, αναδιφώντας σχολαστικά τον τόμο Β’, Ιαν. – Φεβρ. 1970, Αρ. 7, σσ. 109-113, του περιοδικού «Κυπριακός λόγος»!
Αντώνιος Α. Γεωργίου, “Επετειολόγιον Νεωτέρας Κυπριακής Ιστορίας”.
3 ΜΑΡΤΙΟΥ, 1957: Ηρωική και υπέροχος εις την Ιστορίαν θα παραμείνη η αυτοθυσία του εκ Λύσης πατριώτου Γρηγορίου Αυξεντίου, ο οποίος, προδοθείς, επολέμησεν εκ του κρησφυγέτου του παρά την Μονήν Μαχαιρά δέκα και πλέον ώρας μόνος εναντίον εκατοντάδων Άγγλων στρατιωτών εξωπλισμένων με όλα τα σύγχρονα πολεμικά μέσα. Ο Αυξεντίου μολονότι εγνώριζε, τι τον ανέμενεν, δεν παρεδόθη. Επολέμησεν ως αρχαίος Έλλην μέχρι της τελευταίας πνοής του και ανεβίωσε την Ιστορίαν του Σπαρτιάτου Λεωνίδου. Οι Βρεττανοί στρατιώται, μη δυνάμενοι να καταβάλουν την ηρωικήν αντίστασιν του Αυξεντίου, διωχέτευσαν εντός του κρησφυγέτου του βενζίνην και παρέδωσαν αυτόν εις το πυρ.
Η Βρεττανική εν Κύπρω προπαγάνδα εζήτησε να μειώση την εντύπωσιν, την οποίαν προεκάλεσεν ο ηρωϊσμός του Αυξεντίου. Σχόλιον του Ραδιοφωνικού Σταθμού Λευκωσίας, εχαρακτήρισεν την αυτοθυσίαν του ως «πράξιν απελπισίας»• τούτο προεκάλεσε την αγανάκτησιν όχι μόνον των Ελλήνων, αλλά και πολλών Βρεττανών».
Β)
Νίκου Κρανιδιώτη, Η Κύπρος εις τον αγώνα της ελευθερίας, Αθήναι 1958, σ.143:
Επιστολή της Αγγλίδας Φύλλις Ταφτ στην αγγλόφωνη εφημερίδα της Λευκωσίας «Times of Cyprus» για τον ηρωϊκό θάνατο του Γρ. Π. Αυξεντίου (3.3.1957).
«Κατά φυσικόν λόγον δεν συμπαθώ την ΕΟΚΑ. Αλλά όταν ένας αποκλεισθή και πρέπει να αποθάνη ή να παραδοθή και εκλέξη αυτοβούλως τον αγώνα, μόνος αυτός εναντίον αγνώστου αριθμού στρατιωτών, γνωρίζων ότι ο θάνατός του είναι αναπόφευκτος, τότε ούτος είναι γενναίος εις οιανδήποτε γλώσσαν. Η γενναιότης του αξίζει να τύχη του σεβασμού, με τον οποίον περιεβάλλετο πάντοτε η εκδήλωσις θάρρους καθ’ όλην την ιστορίαν της ανθρωπότητος».
Γ)
ΤΟ ΚΑΤ’ ΕΜΕ:
Η ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΟΝ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΚΑΙ ΜΗΝ ΜΟΥ ΛΕΤΕ/ΓΡΑΦΕΤΕ «ΠΕΛΛΑΡΟΥΕΣ», ΠΑΡΑΚΑΛΩ!
Στους εξής πέντε βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς ναούς της Κύπρου υπάρχουν τοιχογραφίες με παραστάσεις των κολαζομένων, ως π.χ. των παραζυγιστών (=αυτών που κλέβουν στη ζυγαριά/στο ζύιν):
α) «Ο Ζυγός της Δικαιοσύνης» (Παναγία του Μουτουλλά, 13ος αι.).
β) «Η Δικαιοσύνη»
(Παναγία Φορβιώτισσα στην Ασίνου, 14ος αι.).
γ) «Ο παραζυγιστής»
(Ναός Αντιφωνητή, Καλογραία, 14ος αι.).
δ) «ο Ζηγός της Δηκεοσίνης» (sic)
(Άγ. Ιωάννης ο Λαμπαδιστής, Καλοπαναγιώτης, 15ος αι.).
ε) «ο Ζυγός της Δικαιοσύνης»
(Καθεδρικός ναός Αγ. Ιωάννη, Λευκωσία, 18ος αι.).
Σίγουρα, τηρουμένων των αναλογιών, στο σύνολο των αθέμιτων και αμαρτωλών και κολάσιμων παραζυγιστών εντάσσονται σήμερα και όσων η κομματική ζυγαριά τους κάμνει «χιλλέν», ισοζυγίζοντας ή εξισώνοντας έναν ήρωα, ως ο Αυξεντίου, που πολεμάει με νύχια και με δόντια, μέχρι τέλους, τον εχθρό, με έναν άλλο, που, στη θέα και μόνο του εχθρού, το έχει προτιμότερο ν’ αυτοκτονήσει!
Ερωτώ:
Όλοι αυτοί που εξ αγνοίας ή εκ του πονηρού εξισώνουν [(= παραζυγίζουν, κάμνουν «χιλλέν» (απάτη) στη ζυγαριά)] την ηρωϊκή και την μέχρις εσχάτων αναμέτρηση κάποιου με τον εχθρό με την αυτοκτονία ή τη φυγή σε τι άλλο διαφέρουν από τους «κολαζόμενους» παραζυγιστές των βυζαντινών και μεταβυζαντινών τοιχογραφιών μας;
Άλλο η φυγή διά της αυτοκτονίας (θυμηθείτε εδώ την αυτοκτονία του Χίτλερ στις 30.4.1945, λίγο πριν καταληφθεί το υπόγειο καταφύγιό του στο Βερολίνο από τους Σοβιετικούς) και άλλο η παραμονή και «άχρι τέλους» ένδοξος θάνατος, ως αυτός, φερειπείν, του Γρ. Αυξεντίου στον Μαχαιρά και του Κυρ. Μάτση στο Δίκωμο.
Βιβλιογραφία:
Κυρ. Χατζηϊωάννου, «Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών», τόμ. ΚΒ’ – ΚΓ'(1953)290-303.
