Επετράπη η υλοποίηση του έργου πριν ακολουθηθούν οι νενομισμένες διαδικασίες, πριν υπογραφεί συμβόλαιο, και χωρίς να προηγηθεί μελέτη οικονομικού αντικτύπου, εντοπίζει ο Γενικός Ελεγκτής Ανδρέας Παπακωνσταντίνου στην Ειδική Έκθεση με θέμα «Στέγαση της Διεύθυνσης Αδειοδότησης Ανάπτυξης του ΕΟΑ Λευκωσίας» που αναρτήθηκε σήμερα στην ιστοσελίδα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (ΕΥ).
Στον προλογισμό του, ο Γενικός Ελεγκτής Ανδρέας Παπακωνσταντίνου αναφέρει ότι η συγκεκριμένη περίπτωση αφορά στη στέγαση της νεοσύστατης Διεύθυνσης Αδειοδότησης Ανάπτυξης (ΔΑΑ) του ΕΟΑ Λευκωσίας.
Το αρχικό πλάνο, σημειώνει, προνοούσε ότι οι ανάγκες στέγασης θα καλύπτονταν μέσω του κτηρίου πρώην ΣΥΛ (επί της Λεωφόρου Αθαλάσσας). Για το σκοπό αυτό το κτήριο βρισκόταν σε διαδικασία ανακαίνισης.
«Ξαφνικά (είναι αδιευκρίνιστο πότε ακριβώς λήφθηκε η απόφαση) διαφοροποιείται το αρχικό πλάνο και αποφασίζεται η ανέγερση επιπρόσθετου ορόφου και μιας αποθήκης», αναφέρει.
Τότε, σημειώνει, η Αναθέτουσα Αρχή (ΑΑ) – πρώην ΣΥΛ, επικαλέστηκε κατεπείγουσα ανάγκη και προχώρησε σε διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση, απευθείας με τον εργολάβο που εκτελούσε το έργο ανακαίνισης του κτηρίου.
«Υπό την πίεση του χρόνου η συμφωνία «έκλεισε» στο ποσό των €1,54 εκ., πολύ πιο κοντά στις απαιτήσεις του εργολάβου παρά με την εκτιμώμενη αξία και με χρόνο παράδοσης τις 20 ημέρες», αναφέρει ο Γενικός Ελεγκτής.
Λόγω, προσθέτει, «του εξωπραγματικού χρόνου υλοποίησης, η Υπηρεσία μας προέβη άμεσα σε επιτόπιο έλεγχο. Εκεί διαπιστώθηκε ότι ενώ η σύμβαση για ανέγερση του ορόφου υπεγράφη στις 4.6.2024, οι σχετικές εργασίες, μια μέρα αργότερα, δηλαδή στις 5.6.2024, είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί».
«Παρόλο που σημειώνουμε ότι το έργο ολοκληρώθηκε εντός χρονοδιαγραμμάτων, κάτι όχι και τόσο σύνηθες σε σχέση με άλλα έργα του δημοσίου, εντούτοις σημειώνουμε ότι, λόγω του κακού προγραμματισμού, η ΑΑ αναγκάστηκε να λειτουργήσει κάτω από πολύ ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα με αποτέλεσμα οι ενέργειες που ακολουθήθηκαν να μην ήταν οι ενδεδειγμένες ή/και οι σύννομες», επισημαίνει η ΕΥ.
Αναφέρει, πρώτον, ότι υπήρξε επίκληση του άρθρου 44(δ) το «οποίο δεν δικαιολογείται», καθώς η ανάγκη στέγασης ήταν για το κράτος προβλέψιμη αφού η ημερομηνία έναρξης των ΕΟΑ ήταν γνωστή δύο χρόνια νωρίτερα.
Δεύτερον, σημειώνει, επετράπη η υλοποίηση του έργου πριν ακολουθηθούν οι νενομισμένες διαδικασίες, πριν υπογραφεί συμβόλαιο, και χωρίς να προηγηθεί μελέτη οικονομικού αντικτύπου όπου θα αξιολογούνταν και άλλες επιλογές.
Τρίτον, «υπήρξε απόκρυψη πραγματικών δεδομένων κατά τις εγκρίσεις, αφού δεν αναφέρθηκε το γεγονός ότι το έργο βρισκόταν ήδη σε εξέλιξη».
Ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρει ότι τέταρτον, ο εργολάβος είχε «προεξοφλήσει την ανάθεση του έργου (προφανώς έλαβε σχετικές διαβεβαιώσεις) γι’ αυτό και προχώρησε στην υλοποίηση του έργου πριν την υπογραφή συμβολαίου».
Πέμπτον, αναφέρει, η διαπραγμάτευση μεταξύ ΑΑ και εργολάβου έγινε «υπό πολύ δυσμενείς συνθήκες για την ΑΑ και πολύ ευνοϊκές για τον εργολάβο».
Επίσης, σημειώνει ως έκτον, ότι δεν εξασφαλίστηκαν ανταγωνιστικές τιμές – το κόστος του έργου ξεπέρασε την εκτιμώμενη αξία κατά €200.000.
Τέλος, ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρει ότι καταβλήθηκαν επιπλέον €100.000 ως κίνητρο για επίσπευση του έργου παρόλο που την ώρα της υπογραφής της σύμβασης το έργο είχε σχεδόν ολοκληρωθεί.
Τι απαντά ο ΕΟΑ Λευκωσίας
Αναγκαία χαρακτηρίζει την ολοκλήρωση των κτηριακών εγκαταστάσεων της Διεύθυνσης Αδειοδότησης της Ανάπτυξης του, ο ΕΟΑ Λευκωσίας.
Σε απάντησή του στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ο ΕΟΑ Λευκωσίας αναφέρει πως, αυτό έγινε για την κάλυψη της επείγουσας ανάγκης στέγασης και για την κατά το δυνατόν ομαλότερη λειτουργία της Διεύθυνσης κατά την κρίσιμη φάση έναρξης της μεταρρύθμισης.
Όπως σημειώνει ο ΕΟΑ, υπάρχει διαφορετική προσέγγιση ως προς το εάν η υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου έπρεπε να είχε προχωρήσει με τον τρόπο που ολοκληρώθηκε ή κατά πόσον έπρεπε να ακολουθηθεί η διαδικασία που περιγράφεται στην Έκθεση. «Η θέση μας είναι ότι, υπό τις τότε συνθήκες, οφείλαμε να κινηθούμε άμεσα και απολύτως αποτελεσματικά, με γνώμονα το κοινό καλό και όφελος».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο σχεδιασμός για τη Διεύθυνση Αδειοδότησης – μέχρι και έξι μήνες περίπου πριν την έναρξη λειτουργίας του ΕΟΑ – προνοούσε τη μεταφορά 60 εργαζομένων. Στη συνέχεια όμως λήφθηκε απόφαση να ανατεθούν στον ΕΟΑ οι 13.500 εκκρεμούσες αιτήσεις και μαζί τους να μεταφερθούν ακόμη 35 εργαζόμενοι, σύνολο 95. Η διαφοροποίηση αυτή καθιστούσε την ανέγερση δεύτερου ορόφου, μάλιστα μέσα σε ελάχιστο χρόνο, επιβεβλημένη.
«Λάβαμε την απόφαση διαπραγμάτευσης με τον ίδιο εργολάβο, με πλήρη διαφάνεια και με τη συμβολή των Συμβουλίων και των αρμόδιων Υπουργείων, ενημερώνοντας ακόμη και τα γραφεία του Γενικού Ελεγκτή και του Γενικού Λογιστή».
Για την υλοποίηση των πρόσθετων εργασιών, ενεργήσαμε, όπως αναφέρεται και στην Έκθεση, βάσει του Άρθρου 44(δ) του Νόμου [Ν.140(Ι)/2016] για λόγους «…κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα τα οποία ο αναθέτων φορέας δεν θα μπορούσε να προβλέψει και δεν απορρέουν από δική του ευθύνη…» καθώς επίσης και λόγω του ότι «…δεν ήταν δυνατή η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές, κλειστές, ή διαδικασίες με διαπραγμάτευση με προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού…».
Το έργο ολοκληρώθηκε πριν την 1η Ιουλίου 2024 (ο δεύτερος όροφος σε 4 μήνες). Οι εργαζόμενοι στεγάστηκαν σε σύγχρονες, λειτουργικές εγκαταστάσεις και τα φυσικά αρχεία αρχειοθετήθηκαν σε ανεξάρτητο χώρο, χωρίς καθυστερήσεις ή διακοπή λειτουργίας, τονίζει ο ΕΟΑ Λεκωσίας.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση οποιαδήποτε άλλη επιλογή θα ήταν:
(α) Λιγότερο λειτουργική, καθώς το πρόσθετο προσωπικό από τις 11 διαφορετικές οικοδομικές Αρχές και τις 2 πολεοδομικές Αρχές, θα στεγαζόταν σε διαφορετικά κτίρια, αποτρέποντας την όποια πιθανότητα και δυνατότητα γρήγορης δημιουργίας ενιαίας ομάδας, ενιαίας νοοτροπίας και φυσικά ενιαίας ερμηνείας και εφαρμογής των νομοθεσιών, που αποτελούσαν κύριους στόχους της μεταρρύθμισης, και
(β) Λιγότερο συμφέρουσα οικονομικά. Εάν δεν ολοκληρωνόταν το κτίριο θα αναγκαζόμασταν να ενοικιάσουμε γραφεία. Ενώ τώρα το κόστος του έργου θα αποσβεστεί σε περίπου τρία χρόνια από την ημερομηνία παραλαβής του με βάση τις αξίες ενοικίων στη περιοχή.
Παράλληλα ο ΕΟΑ Λευκωσίας υποστηρίζει ότι, τα γεγονότα, όπως παρουσιάζονται σε κάποια σχετικά δημοσιεύματα δεν αποδίδουν το σύνολο της εικόνας. «Εστιάζουν επιλεκτικά και αποσπασματικά σε αναφορές της Έκθεσης, υποβαθμίζοντας ή και παραγνωρίζοντας εντελώς τους ουσιαστικούς λόγους που οδήγησαν την Υπηρεσία να ενεργήσει άμεσα και αποτελεσματικά για την ολοκλήρωση του κτηρίου».
Καταλήγοντας σημειώνεται πως, ανεξαρτήτως των πιο πάνω, ο ΕΟΑ θα μελετήσει με προσοχή της Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και θα λάβει «πολύ σοβαρά υπόψη τις επισημάνσεις και παρατηρήσεις της για μελλοντικές μας ενέργειες».