Σαν χθες 23 Δεκεμβρίου 1955: Ο Διγενής και τα παλικάρια της ΕΟΚΑ στα κρησφύγετα της Γαλάτας.
Ο Διγενής με τους αντάρτες του, δούλευαν πυρετωδώς για να αποπερατώσουν τα δυο κρησφύγετα στην περιοχή της Γαλάτας. Την μικρή ομάδα του Αρχηγού βοηθούσαν ο Ανδρέας Χατζηγεράσιμου από την Κακοπετριά κι ο Ιάκωβος Ιωαννίδης από την Γαλάτα.
Ήταν δυο τρύπες 2Χ2 στα πλάγια του βουνού, χτισμένες από πέτρα, τρείς σταθερές πλευρές και στήριξη με κορμούς δέντρων. Το σκέπασμα ήταν από τσίγκο με αρκετό χώμα από πάνω για κάλυψη και η είσοδος μικρή και στενή, λόγω κλίσης του εδάφους, αλλά καλά καμουφλαρισμένη. Τα νέα καταφύγια ήταν υγρά και παγερά, χωρίς εξαερισμό και τα χρησιμοποιούσαν για ύπνο και προφύλαξη από τις βροχές.
Στις 23 Δεκεμβρίου τα δυο κρησφύγετα ήταν έτοιμα. Την ίδια μέρα ο Διγενής ειδοποίησε να έρθει να τους βρει ο Χαρίλαος Ξενοφώντος που είχε μείνει με την ομάδα του Γρηγόρη Γρηγορά. Επίσης, εκείνες τις μέρες πέρασε και ο Βίας Λειβαδάς αλλά δεν έμεινε πολύ, γιατί ο Αρχηγός τον έστειλε στη Λάρνακα να αναλάβει εκεί νέα καθήκοντα.
Πλησίαζαν τα Χριστούγεννα, με τον Αρχηγό και τους αντάρτες του στα βουνά της Κύπρου να πολεμούν τον Άγγλο κατακτητή για να φέρουν την πολυπόθητη ΕΝΩΣΗ με την Ελλάδα. Βαθιά θρησκευόμενοι όλοι τους, θα περνούσαν τα Χριστούγεννα στα βουνά χωρίς εκκλησιασμό και θεία κοινωνία. Παρόλο τον χειμώνα και τις δύσκολες συνθήκες του βουνού, οι αντάρτες αποφάσισαν να υποδεχθούν την άγια τούτη μέρα καθαροί.
Ο Λάμπρος Καυκαλίδης που ήταν στην ομάδα του Διγενή, αφηγείται για εκείνη τη μέρα μέσα από την πένα του Νίκου Παπαναστασίου:
«Ήταν χρονιάρες μέρες και ο Λάμπρος σκέφτηκε ότι τα Χριστούγεννα και το γεγονός της Θείας γέννησης και του μηνύματος των αγγέλων «Δόξα εν υψίστης Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία», έπρεπε να συνδυαστούν και με καθαρότητα σώματος….. Θέμα εξομολόγησης, βέβαια, υπό τις συνθήκες που ζούσαν τις μέρες εκείνες, δεν υπήρχε. Έμενε ο καθαρισμός του σώματος.
Το θέμα αυτό απασχόλησε έντονα τον Λάμπρο, αλλά έβλεπε και την πραγματικότητα. Που θα έκανε μπάνιο μέσα στο βουνό; Είχε να δεί το σώμα του νερό έξι ολόκληρους μήνες! Πρόσθετα, τα ρούχα που φορούσε δεν τα άλλαζε, ακριβώς γιατί δεν είχε άλλα καθαρά, όπως στο σπίτι του.
Τη σκέψη του για μπάνιο στο βουνό τη μετέφερε και στον τομεάρχη Γρηγόρη Γρηγορά και μαζί, τελικά, βρήκαν τη λύση: Ναι, να κάνουν μπάνιο στο ύπαιθρο. Πήγαν λοιπόν στον Κρύο Ποταμό, που ήταν κοντά- μαζί τους και ο Χριστάκης Μασωνίδης – βρήκαν ένα σημείο όπου το νερό έπεφτε από κάπου ψηλά και έκανε «καννούρες», γυμνώθηκαν και με τη χρήση μιας πέτρας τρίφτηκαν και λούστηκαν. Προηγουμένως έπλυναν τα ρούχα τους και, αφού τα περίμεναν να στεγνώσουν, τα φόρεσαν.
Ήταν 23 Δεκεμβρίου 1955, μέρα ευτυχώς ηλιόλουστη και με θερμοκρασία κάπως ψηλή. Μια μέρα, την οποία οι τρείς αγωνιστές της ελευθερίας δεν θα ξεχάσουν ποτέ»
Σε λίγες ώρες θα ξημέρωναν τα πρώτα Χριστούγεννα του Αγώνα.
(Αναδημοσίευση απο την σελίδα Ιστορικές Μνήμες ΕΟΚΑ 1955-1959)
