Επιμένουν οι έμφυλες ανισότητες, σύμφωνα με έκθεση της Στατιστικής Υπηρεσίας
Σημαντικές έμφυλες ανισότητες εξακολουθούν να καταγράφονται στην Κύπρο, όπως αναδεικνύει η έκθεση της Στατιστικής Υπηρεσίας «Έμφυλες Στατιστικές 2025». Παρά τις επιμέρους βελτιώσεις που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών παραμένουν σε βασικούς τομείς, όπως η εργασία, οι αμοιβές, η δημόσια ζωή, η φτώχεια και η υγεία.
Στον τομέα της εργασίας και των απολαβών, το 2024 με βάση προκαταρκτικά στοιχεία οι μέσες ακαθάριστες μηνιαίες απολαβές ανήλθαν σε 2.679 ευρώ για τους άνδρες και σε 2.267 ευρώ για τις γυναίκες, γεγονός που δείχνει ότι οι γυναίκες κερδίζουν κατά μέσο όρο 15,4% λιγότερα, παρότι το χάσμα αυτό έχει μειωθεί ελαφρώς σε σύγκριση με προηγούμενα έτη. Σε επίπεδο συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, το χάσμα απασχόλησης ανέρχεται στο 10%.
Στην εκπαίδευση, οι γυναίκες διατηρούν προβάδισμα στη συμμετοχή και την ολοκλήρωση σπουδών, με το 46% των γυναικών ηλικίας 20 ετών και άνω να έχουν ολοκληρώσει τριτοβάθμια εκπαίδευση, έναντι 39% των ανδρών το 2024. Αξιοσημείωτο είναι ότι στους κλάδους STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά) οι γυναίκες αποτελούν το 35,4% των αποφοίτων, ποσοστό που υπερβαίνει τον μέσο όρο της ΕΕ, ο οποίος ανέρχεται στο 33,5%.
Η γυναικεία συμμετοχή στη δημόσια ζωή παραμένει περιορισμένη, παρά τις επιμέρους προόδους. Στο Υπουργικό Συμβούλιο η συμμετοχή των γυναικών το 2025 ανέρχεται στο 36,8%, σημειώνοντας σαφή βελτίωση σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες, όταν το 1990 και το 2000 δεν υπήρχε καθόλου συμμετοχή. Το υψηλότερο ποσοστό καταγράφηκε το 2024, φτάνοντας στο 38,9%.
Στη Βουλή των Αντιπροσώπων, οι γυναίκες καταλαμβάνουν μόλις το 14,3% των εδρών. Στα διοικητικά συμβούλια οργανισμών η συμμετοχή τους φτάνει το 30,2%. Στις θέσεις ανώτερων δημόσιων υπαλλήλων (βαθμοί Α14-Α16), το ποσοστό των γυναικών το 2024 ανήλθε στο 45,1%, έναντι 54,9% των ανδρών, ενώ στους δικαστές οι γυναίκες υπερτερούν, αγγίζοντας το 55%.
Στον τομέα της υγείας, η προσδοκώμενη διάρκεια ζωής για τις γυναίκες στην Κύπρο το 2023 ήταν στα 85 έτη, σημαντικά υψηλότερη από τα 81 έτη που καταγράφονται στους άνδρες. Ωστόσο, το 35,2% των γυναικών άνω των 65 ετών δηλώνουν ότι ζουν με περιορισμούς υγείας ή χρόνιες παθήσεις, ποσοστό υψηλότερο από το αντίστοιχο των ανδρών, που φτάνει το 37,4%.
Στο πεδίο της κοινωνικής προστασίας, το ποσοστό κινδύνου κοινωνικού αποκλεισμού για τις γυναίκες ανέρχεται στο 18,5%, ενώ για τους άνδρες στο 15,6%, στοιχείο που αναδεικνύει τη μεγαλύτερη οικονομική ευαλωτότητα των γυναικών. Αντίστοιχα, το ποσοστό κινδύνου φτώχειας είναι αυξημένο για τις γυναίκες (16%) σε σύγκριση με τους άνδρες (13%).
Η Στατιστική Υπηρεσία υπογραμμίζει ότι τα δεδομένα αυτά είναι κρίσιμα για τη χάραξη αποτελεσματικών πολιτικών ισότητας και για την παρακολούθηση της προόδου προς την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης.
