Εγείρονται αντιδράσεις από το Κοινοτικό Συμβούλιο Κοκκινοτριμιθιάς, από κάτοικους, αλλά και από το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, σε σχέση με την σχεδιαζόμενη επέκταση δύο υφιστάμενων φωτοβολταϊκών πάρκων στην Κοινότητα Κοκκινοτριμιθιάς από τις εταιρείες SOLIGHT ELECTRICITY COMPANY LTD και RES ZEUS ELECTRICITY COMPANY LTD.

Ρεπορτάζ: Γιώργος Τάττης

Σχετική έκθεση πληροφοριών για το έργο δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Δυτικής Λευκωσίας στις 18 Ιουνίου και εκπονήθηκε από το Μελετητικό Γραφείο YNB Consulting Ltd, με σκοπό να ενημερωθεί το ενδιαφερόμενο κοινό και να υποβληθούν ερωτήματα, σχόλια, προτάσεις και εισηγήσεις που σχετίζονται με τις επιπτώσεις των προτεινόμενων έργων στο περιβάλλον. Η επιπρόσθετη συνολική δυναμικότητα των δύο φωτοβολταϊκών πάρκων αφορά 4.84 MW και μονάδες αποθήκευσης ενέργειας συνολικής δυναμικότητας 2 MW. Η επέκτασή του προγραμματίζεται να γίνει σε ήδη εκμισθωμένη κρατική γη.  Σύμφωνα με τη Δήλωση Πολιτικής, το τεμάχιο επέκτασης των φωτοβολταϊκών πάρκων εμπίπτει σε Πολεοδομική Ζώνη Γ3, δηλ. Ζώνη Υπαίθρου και τα υπό επέκταση φωτοβολταϊκά πάρκα θα περιλαμβάνουν υποσταθμό της ΑΗΚ για την σύνδεση τους με το τοπικό δίκτυο διανομής. Η αρχική έκθεση δεν καταγράφει σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.

Εκ των προτέρων διαφωνίες

Ο Κοινοτάρχης Κοκκινοτριμιθιάς Χριστάκης Μελετιές, μιλώντας στην Εφημερίδα Δυτικής Λευκωσίας ανέφερε τη διαφωνία του Κοινοτικού Συμβουλίου, λέγοντας πως «στην εν λόγω έκθεση που μας παρουσιάστηκε είμαστε αρνητικοί. Από εκεί και πέρα, είναι θέμα κυβέρνησης και δημόσιων υπηρεσιών. Εμείς στείλαμε τις απόψεις μας στον ΕΟΑ, στο Υπουργείο Εσωτερικών, στο Υπουργείο Γεωργίας και στον Έπαρχο».

Το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών απέστειλε επιστολή καταγράφοντας τις απόψεις του και τη διαφωνία του, προτείνοντας να εκπονηθεί πλήρης Μελέτη Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ) και Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση για την πιθανή επίπτωση στην περιοχή προστασίας της Φύσης. Δηλαδή, ζητά περαιτέρω τεκμηρίωση, πιο αυστηρή που θα λαμβάνει υπόψη πολλούς παράγοντες. Κι αυτό γιατί όπως αναφέρεται, είναι αναγκαίο αφού η περιοχή βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη του 1 χλμ. από την Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) Μάμμαρη – Κοκκινοτριμιθιά – Δένεια (CY2000001 – Natura 2000) και επειδή υπάρχει αθροιστική παρουσία μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων στην περιοχή. Όπως δε προκύπτει από την ΜΕΕΠ που έχει εκπονηθεί από άλλη εταιρεία (IALCO ltd) για κατασκευή του κοντινού φωτοβολταϊκού πάρκου, «σε πολύ μικρή απόσταση προκύπτει ότι στην περιοχή εντοπίζονται πολλά προστατευόμενα είδη της χλωρίδας και της πανίδας, αιγυπτιακή φρουτονυχτερίδα (Rousettus aegyptiacus) και σε είδη πτηνών όπως Κράγκα (Coracias garrulus), Τρουλουρίδα (Lanius nubicus) και Κοτσινοφτέρι (Curruca conspicillata conspicillata) Επίσης στην κοντινή περιοχή δυτικά του προτεινομένου έργου εντοπίζεται μια μεγάλη χαρουποφυτεια»

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Θέσεις μάχης παίρνουν Ακάκι, Δένεια, Κοκκινοτριμιθιά ενάντια σε κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου – Δηλώσεις Τμ. Περιβάλλοντος στη WNN

Υπό εκπόνηση η Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων Περιβάλλοντος, σε δεύτερο χρόνο η απόφαση για Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση

Η Εφημερίδα Δυτικής Λευκωσίας επικοινώνησε με τον Γιάννη Χάσικο, Διευθυντή της YNB Consulting ο οποίος εξήγησε ότι η έκθεση αφορά μόνο μια προκαταρκτική παρουσίαση και η Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων Περιβάλλοντος είναι ήδη υπό εκπόνηση. «Για το προτεινόμενο έργο η νομοθεσία προβλέπει την εκπόνηση μελέτης εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον, επειδή το έργο ξεπερνά το 1 μεγαβατ. Η Έκθεση Πληροφοριών η οποία δημοσιεύτηκε έχει ως αντικείμενο την παράθεση μη τεχνικού περιεχομένου πληροφοριών προς το επηρεαζόμενο κοινό προκειμένου να εκφράσει τις απόψεις, τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες τους. Όλες οι απόψεις που θα ληφθούν, θα περιληφθούν αυτούσιες στο τελικό έγγραφο της ΜΕΕΠ και θα σχολιαστούν. Αυτός ήταν ο σκοπός και επ’ ουδενί δεν υποκαθίσταται η περιβαλλοντική μελέτη. Η δημόσια διαβούλευση θα γίνει σε κατοπινό στάδιο, αφού υποβληθεί η αίτηση στην Πολεοδομία και λίγο πριν υποβληθεί η ΜΕΕΠ», κατέληξε.

Με τη σειρά του ο Νεοκλής Αντωνίου από το Τμήμα Περιβάλλοντος ανέφερε ότι «η δημόσια παρουσίαση προηγείται της υποβολής της Μελέτης στο Τμήμα Περιβάλλοντος και ακόμη να φτάσει στο Τμήμα, ενώ, ξεκαθάρισε ότι «η αναφορά για ετοιμασίας Έκθεσης Πληροφοριών γίνεται στο πλαίσιο της Δημόσιας Παρουσίασης ως μέσο ενημέρωσης των πολιτών και μόνο. Στο Τμήμα Περιβάλλοντος θα υποβληθεί πλήρης περιβαλλοντική μελέτη (ΜΕΕΠ)».

Για σκοπούς αποσαφήνισης, το Κίνημα Οικολόγων ζητεί και Πλήρη Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων Περιβάλλοντος (είναι υπό εκπόνηση), αλλά και Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, η οποία, σε περιπτώσεις απόστασης 500 – 1000m από Natura (όπως στην εν λόγω περίπτωση), λαμβάνει απόφαση η Επιτροπή Εκτίμησης Περιβάλλοντος σε δεύτερο χρόνο αν θα πραγματοποιηθεί ή όχι.

Ζητούν ενναλακτική χωροθέτηση οι Οικολόγοι

Παράλληλα, οι Οικολόγοι ζητούν όπως υπάρξει ανάλυση εναλλακτικών χωροθετήσεων, όπως σε στέγες δημόσιων ή ιδιωτικών κτηρίων, σε υφιστάμενες αδρανείς ή βιομηχανικές περιοχές, σε δομημένα ή μη αξιοποιούμενα αστικά πεδία. Καταλήγει δε ότι αυτή η παράλειψη αντιβαίνει στην περιβαλλοντική ιεράρχηση και στη στρατηγική αξιοποίησης του χώρου με το λιγότερο δυνατό αποτύπωμα. Σημειώνετε επίσης ότι στην περιοχή υπάρχουν μεγάλες στέγες σε κτηνοτροφικά και βιομηχανικά υποστατικά στα οποία δεν έχουν τοποθετηθεί φωτοβολταικά πλαίσια.

Περαιτέρω εξήγηση διαφωνιών

Η διαφωνία του Κινήματος Οικολόγων έγκειται και στους εξής βασικούς παράγοντες:

• Η επέκταση των πάρκων προτείνεται να γίνει σε κρατική εκμισθωμένη γη. Ωστόσο, δεν παρέχεται στην Έκθεση καμία τεκμηρίωση για το αν η γη είναι ακατάλληλη ή μη παραγωγική από γεωργική σκοπιά, όπως ρητά προβλέπεται από την Εγκύκλιο/Εντολή 1/2024 του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως.
• Η προνομιακή παραχώρηση κρατικής γης χωρις ανταγωνιστικές διαδικασίες πρέπει να σταματήσει όπως εισηγήθηκε με επιστολή του στον Υπουργό Εσωτερικών από τον Σεπτέμβριο 2021 η Ελεγκτική Υπηρεσία. Το γεγονός ότι το τεμάχιο έχει ήδη παραχωρηθεί δεν νομιμοποιεί την συνέχιση αυτής της πρακτικής αφού είναι παράνομη.
• Η περιοχή είναι ήδη επιβαρυμένη, καθώς η Κοκκινοτριμιθιά φιλοξενεί ήδη δύο μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα, πράγμα που οδηγεί σε οπτικό και περιβαλλοντικό κορεσμό της υπαίθρους, ενώ, σε μικρή απόσταση από το προτεινόμενο έργο εξετάζεται ακόμη μια αίτηση για εγκατάσταση ενός τεράστιου φωτοβολταϊκού πάρκου.
• Στην Έκθεση δεν καταγράφονται καθόλου οφέλη για την κοινότητα, όπως: • συμμετοχή μέσω ενεργειακής κοινότητας, • ελάφρυνση κόστους ενέργειας για δημόσιες υποδομές, • επιστροφή οικονομικού οφέλους από τα έσοδα του έργου.
• Απουσία γνωμοδότησης του Τμήματος Αρχαιοτήτων και επιβεβαίωση αυτοψίας, αφού το έργο βρίσκεται σε απόσταση έως και 1,9 χλμ. από την τοποθεσία ‘Καυκάλλα’, με καταγεγραμμένα σημαντικά αρχαιολογικά κατάλοιπα.

Μερικά από τα οφέλη, σύμφωνα με την Έκθεση Πληροφοριών

Σύμφωνα με την περιβαλλοντική μελέτη που έγινε για τις ανάδοχες εταιρείες, η επέκταση «συνιστά ένα κρίσιμο βήμα προς την υλοποίηση των εν λόγω στόχων (σ.σ. Ε.Ε.), εστιάζοντας ταυτόχρονα στην ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και την προώθηση της κοινωνικής ευημερίας. Η ανάπτυξη και η υλοποίηση των προτεινόμενων φωτοβολταϊκών πάρκων αναμένεται να φέρει οικονομικά οφέλη, τόσο σε τοπικό, όσο και σε εθνικό επίπεδο. Αυτά τα οφέλη προκύπτουν από διάφορους τομείς, όπως η δημιουργία θέσεων εργασίας, η αύξηση των εσόδων από τους φόρους, η ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας και η συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη».

Συγκεκριμένα, η επέκταση των προτεινόμενων φωτοβολταϊκών πάρκων αναμένεται ότι θα έχει ως αποτέλεσμα, την αποφυγή εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου κατά ~ 626,8 g CO2-eq για κάθε kWh που θα παράγεται2. Η μέγιστη ετήσια ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγεται κατά τη λειτουργία των προτεινόμενων φωτοβολταϊκών πάρκων ανέρχεται σε 8.001 MWh, που θα συνεπάγεται στην αποφυγή εκπομπής ~ 5.015 τόνων CO2-eq ετησίως.